Του Βαγγελη Μανδραβελη
Ενα σχέδιο «Καλλικράτη» στον τομέα Ερευνας και Ανάπτυξης βρίσκεται σε εξέλιξη από τις αρχές του έτους. Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου από το υπουργείο Παιδείας, που τώρα βρίσκεται στο στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης, θα επιχειρήσει την αναδιάρθρωση του ερευνητικού ιστού της χώρας, έχοντας ως βασική επιδίωξη τη συγκέντρωση των ερευνητικών ινστιτούτων και κέντρων της χώρας. Ουσιαστική επιδίωξη, όπως αναφέρει ο γ.γ. Ερευνας και Τεχνολογίας κ. Κώστας Κοκκινοπλίτης, είναι η χώρα να καταστεί περισσότερο αποτελεσματική στην αξιοποίηση της έρευνας και στα ζητήματα καινοτομίας, εμπορευσιμότητας κ.λπ. Δευτερεύουσα επιδίωξη, χωρίς ωστόσο να παραγνωρίζεται, είναι και το δημοσιονομικό όφελος που θα προκύψει.
Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ερευνητικού ιστού, σε πρώτη φάση θα μειωθεί ο αριθμός των επιστημονικών ινστιτούτων. Από περίπου 60 που υφίστανται σήμερα σε διαφόρους οργανισμούς και κέντρα, επιδίωξη είναι ο αριθμός τους να περιοριστεί κατά περίπου 50%. Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τον γ.γ. Ερευνας και Τεχνολογίας, θα σταματήσει μια παρατηρούμενη σπατάλη δυνάμεων, τόσο στην αποτελεσματικότητα της έρευνας όσο και σε δημοσιονομικό επίπεδο. «Δυστυχώς σήμερα λειτουργούν ινστιτούτα με ένα ή δύο ερευνητές, ενώ ινστιτούτα Βιολογίας διαθέτουν μεταξύ άλλων το κέντρο «Δημόκριτος», το «Αμαλία Φλέμινγκ», το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών», λέει ο κ. Κοκκινοπλίτης. Αντίστοιχη κατάσταση υφίσταται και σε άλλους τομείς έρευνας, όπως π.χ. το περιβάλλον, οι επιστήμες τεχνολογιών πληροφορικής, οι κοινωνικές επιστήμες κ.ά.
Η μεγάλη συγκέντρωση αναμένεται να συντελεστεί στην Ακαδημία Αθηνών. Σήμερα λειτουργούν 14 ινστιτούτα έρευνας τα οποία θα συγκεντρωθούν σε δύο ερευνητικά κέντρα – ένα για τις θετικές επιστήμες κι ένα για τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες. Επίσης, στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, τα τέσσερα ινστιτούτα θα συγχωνευθούν σε ένα.
Η δεύτερη φάση που θα ακολουθήσει θα περιλάβει τη συγκέντρωση των ερευνητικών κέντρων. Ηδη από την πρώτη φάση προτείνεται η συγκέντρωση του ΚΕΤΕΑΘ (Κέντρο Ερευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας) στο Ινστιτούτο Ερευνας & Τεχνολογίας Θεσσαλίας. Σήμερα στη χώρα λειτουργούν 12 ερευνητικά κέντρα εποπτευόμενα από το υπουργείο Παιδείας και στόχος είναι να μειωθούν σε δέκα. Η επόμενη φάση θα περιλάβει και ερευνητικά κέντρα της χώρας που δεν είναι εποπτευόμενα από το υπουργείο Παιδείας.
Σύμφωνα με τον κ. Κοκκινοπλίτη, ο «Καλλικράτης» στην έρευνα θα γίνει με μια σειρά επιπρόσθετων παρεμβάσεων που στόχο έχουν να διευκολύνουν και κυρίως να καταστήσουν πιο αποτελεσματική την ερευνητική δραστηριότητα στη χώρα μας. Κάθε χρόνο, παραδέχεται, ξοδεύονται περίπου 1,3 δισ. ευρώ (εθνικών και κοινοτικών πόρων) σε δράσεις έρευνας και ανάπτυξης, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων μένει στο επίπεδο της έρευνας.
Προς την κατεύθυνση αυτή, το υπουργείο Παιδείας ήδη έχει φέρει νέο σχέδιο νόμου (ονομάζεται ΕΤΑΚ) και στόχο έχει την ολοσχερή αναδιάρθρωση του τομέα έρευνας και τεχνολογίας. Βασικός μοχλός σ’ αυτήν την αναδιάρθρωση είναι το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Ερευνας και Καινοτομίας, του οποίου ουσιαστική επιδίωξη είναι στο τέλος κάθε περιόδου να υπάρχουν μετρήσιμα αποτελέσματα της ερευνητικής δραστηριότητας.
Συνεργασίες
Ως γνωστόν, το υπουργείο Παιδείας και η Γ.Γ. Ερευνας και Τεχνολογίας προωθούν την ενίσχυση της ιδιωτικής συμμετοχής σε δράσεις έρευνας και τεχνολογίας. Αυτό το οποίο, ενδεχομένως, δεν είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι πρόσφατα υπογράφτηκαν δύο μεγάλες διακρατικές συμφωνίες, με Ισραήλ και Κίνα αντίστοιχα, με στόχο να ενισχυθεί η διμερής συνεργασία φορέων του ιδιωτικού τομέα σε τομείς έρευνας και ανάπτυξης. Οι συνεργασίες αυτές θα ενισχύονται από τα δύο ενδιαφερόμενα μέρη, με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. «Το Ισραήλ μπορεί να συμβάλει στην αξιοποίηση της βασικής έρευνας που διεξάγεται στη χώρα μας και σήμερα παραμένει στα συρτάρια», παραδέχεται ο κ. Κοκκινοπλίτης. Ο ίδιος, μάλιστα, σημειώνει ότι τον εξέπληξε το ενδιαφέρον και η ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκε τόσο η ισραηλινή όσο και η κινεζική πλευρά στην υπογραφή των σχετικών συμφωνιών.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
|
