Του Αποστολου Λακασα

Σημαντική παρέμβαση στο ΣτΕ υπέρ της συνταγματικότητας του νέου νόμου για τα πανεπιστήμια κάνουν έξι εξέχοντες καθηγητές Νομικής. Πρόκειται για τους Ν. Αλιβιζάτο (καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στο Παν. Αθηνών), Γ. Δρόσο (καθηγητή Συντ. Δικαίου στο Παν. Αθηνών), Γ. Τασόπουλο (αναπληρωτή καθηγητή Συντ. Δικαίου στο Παν. Αθηνών), Στ. Τσακυράκη (αναπληρωτή καθηγητή Συντ. Δικαίου στο Παν. Αθηνών), Αντ. Μανιτάκη (ομότιμο καθηγητή Συντ. Δικαίου στο ΑΠΘ) και Μιχ. Σταθόπουλο (ομότιμο καθηγητή Αστικού Δικαίου και πρώην πρύτανη Παν. Αθηνών). Οι έξι παρενέβησαν στο ανώτατο δικαστήριο υπέρ του κύρους των υπουργικών αποφάσεων που εξεδόθησαν κατ’ εφαρμογή του νέου νόμου-πλαισίου 4009/2011 για τα ΑΕΙ, και κατά των οποίων έχουν προσφύγει με αίτηση ακυρώσεως 24 ΑΕΙ και 41 μέλη των πρυτανικών συμβουλίων τους. Η εκδίκαση της προσφυγής έχει οριστεί για την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου και εστιάζει στο νέο σύστημα διοίκησης των ΑΕΙ με θεσμοθέτηση Συμβουλίου Ιδρύματος (Σ.Ι.), στο οποίο μετέχουν πανεπιστημιακοί και προσωπικότητες εκτός ΑΕΙ. Οι προσφεύγοντες θεωρούν ότι η θεσμοθέτηση Σ.Ι. πλήττει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη (στο άρθρο 16) διοικητική αυτοτέλεια των ΑΕΙ. Από την πλευρά τους, οι έξι νομικοί στην παρέμβασή τους αναφέρουν, μεταξύ άλλων:

- Στο πλαίσιο του άρθρου 16 ο κοινός νομοθέτης έχει μεγάλα περιθώρια αυτενέργειας για τη ρύθμιση του τρόπου διοικήσεως των ΑΕΙ. Οι παράγραφοι 5 και 6 του άρθρου έχουν «ανοιχτό» κανονιστικό περιεχόμενο, αφού αναθέτουν κάθε φορά στον νομοθέτη και στα ΑΕΙ να επιλέγουν το οργανωτικό μοντέλο που ανταποκρίνεται καλύτερα, κατά την κρίση τους, στις προκλήσεις της επιστήμης, της έρευνας και της διδασκαλίας.

- Ως πλήρης αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ νοείται η εξουσία τους να διοικούνται από δικά τους όργανα. Το Σύνταγμα -και σε αντίθεση προς τα όργανα των ΟΤΑ- δεν επιβάλλει συγκεκριμένο τρόπο ανάδειξης των πανεπιστημιακών οργάνων. Ετσι, δεν μπορεί να υποστηριχθεί σοβαρά ότι οι οργανωτικές ρυθμίσεις του ν. 1268/1982 (ο νόμος-πλαίσιο που θέσπισε το προηγούμενο μοντέλο διοίκησης ΑΕΙ) απέκτησαν οιονεί συνταγματική ισχύ, επειδή, προ 25ετίας και πλέον, δεν κρίθηκαν αντίθετες προς το Σύνταγμα.

- Το Σύνταγμα δεν επιβάλλει ένα πανομοιότυπο οργανωτικό πλαίσιο για όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, μικρά και μεγάλα, παλαιά και νέα.

- Τα «εξωτερικά» μέλη του Σ.Ι. δεν διορίζονται ούτε υποδεικνύονται από εξωπανεπιστημιακούς παράγοντες ή φορείς· εκλέγονται, και μάλιστα με αυξημένη πλειοψηφία, από τα «εσωτερικά» μέλη του, τα οποία, και αυτά, εκλέγονται από το σύνολο των πανεπιστημιακών του ΑΕΙ.

Και οι έξι παρεμβαίνοντες καταλήγουν τονίζοντας ότι αν και δεν συμμερίζονται όλες τις διατάξεις του νόμου, φρονούν ότι κάθε διαφωνία επί της ουσίας δεν συνιστά αυτοδικαίως συνταγματική διαφορά, και ότι κάθε νόμος προς τον οποίο κάποιος διαφωνεί δεν είναι απαραιτήτως αντισυνταγματικός.

Τέλος, χθες το πρυτανικό συμβούλιο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ενέκρινε τους εκλογικούς καταλόγους για τη διεξαγωγή των εκλογών για τα πρώτα μέλη του Σ.Ι. στο ΑΠΘ. Το πρυτανικό συμβούλιο είχε επικριθεί από το υπ. Παιδείας και από μερίδα πανεπιστημιακών του ΑΕΙ που το κατηγορούσαν ότι θέτει προσκόμματα στην εφαρμογή του νόμου.

Μια σημαντική διάκριση έλαβε χθες η ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση στο πρόσωπο του κ. Γρηγόρη Πραστάκου. Ο επί 30 χρόνια καθηγητής και τέως πρύτανης (2007-2011) στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας, αναλαμβάνει πρύτανης στη Σχολή Διοίκησης του Πανεπιστημίου Stevens Institute of Technology στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ. «Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για μένα και το ελληνικό πανεπιστήμιο η επιλογή αυτή. Το αδιάβλητο της διαδικασίας, ύστερα από διεθνή πρόσκληση αποτελεί απόδειξη της ορθότητας του νέου νόμου, που ελπίζω να εφαρμοστεί στα ελληνικά ΑΕΙ», ανέφερε στην «Κ» ο κ. Πραστάκος, οι περγαμηνές του οποίου είναι πολλές. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Columbia των ΗΠΑ, ενώ δίδαξε σε κορυφαία ΑΕΙ, μεταξύ των οποίων το Wharton του University of Pennsylvania και το Columbia. Τον κ. Πραστάκο συνεχάρη η υπουργός Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου.